Bij de uitgebreide reacties op het vorig bericht Hoe word je een expert is de vraag gesteld naar jobrotatie, en verstarring vs. verdieping door steeds verder te specialiseren. Soms druk ik het nogal scherp uit: heb je 10 jaar ervaring of 1 jaar ervaring 10 keer herhaald? In het laatste geval heb je de expertise uit het eerste jaar gewoon geautomatiseerd, maar heb je geen 10 jaar kennis opgebouwd.
Het komt er dus op aan om steeds nieuwe ervaringen op te doen maar die toch allen variaties op een thema zijn, of anders zijn het losse flodders.
Recent hoorde ik nog iemand zeggen: "dat zijn oude Cobol programmeurs, die hebben moeite met Java" Waarom is dat? Omdat Java een andere manier van programmeren vereist. Maar stel evenwel dat die persoon reeds na enkele jaren een andere programmeertaal had geleerd, zoals C. Dan zouden de gelijkenissen en verschillen gezorgd hebben voor een mentale organisatie in twee lagen: een diepere laag met de algemene waarheden over programmeren, en een laag waarin de oppervlakkige particulariteiten van Cobol resp. C zouden gezeten hebben.
Het is een mechanisme zoals het dieptezicht: elk oog krijgt een beeld dat in zekere mate verschilt. Wat gemeenschappelijk is wordt gepercipieerd als diepte, en wat verschillend is als iets dicht. Het is dus het samenspel van twee variaties dat essentieel is om het thema te laten ontstaan, in dit geval het programmeren. Wanneer je dan een derde taal leert, dan leer je het sneller, omdat je direct merkt waar het gelijkend is, en waar het verschillend is. Enkel in dat laatste dien je dan nog te oefenen. Als je dus wil vermijden om op latere leeftijd leerproblemen te hebben met een nieuwe programmeertaal, dan is het essentieel om op jongere leeftijd met meerdere verschillende talen te werken. Hoe meer je dat doet, hoe meer een nieuwe taal "more of the same" is. En je leert ze sneller dan voor wie het nog maar de eerste of de tweede is. Het is als het ware quite ou double.
We leren hier dus uit dat het bij het opbouwen van Diep Meesterschap, van Deep Smarts, het essentieel is om een goede opbouw van ervaringen te hebben die voldoende van elkaar verschillen, maar toch een gemeenschappelijk thema hebben. Als je toekomstige experts wil in je organisatie, dan is dus de opeenvolgende aard van de assignments zeer kritisch.
Eerder dan over jobrotatie zou ik spreken over jobspiraliseren: je roteert rond een thema. Een zekere afstand nemen van de kern is "reculer pou mieux sauter". In de spiraal zie je ook een veer, wat een metafoor is voor de mentale veerkacht die je via jobspiraliseren krijgt.
Mijn persoonlijke carrière-ervaring bevestigt dat. Ik ben steeds trouw geweest aan het thema Kennismanagement. In de opeenvolgende jaren heb ik mij kunnen bekwamen in steeds nieuwe variaties: expertsystemen, neurale netwerken, Business Intelligence, Integrale kwaliteitszorg en Reengineering van kennisintensieve bedrijfprocessen, tacit knowledge expliciteren via methodes uit Neurolinguïstisch Programmeren (NLP), mindmapping, information mapping, de lerende organisatie, strategie gebaseerd op kerncompetenties, documentaire systemen en taxonomieën, collaboratieve systemen, sociale software, Communities of Practice enz... Het grote voordeel is dat je voor een kennisprobleem de juiste mix van oplossingen kan naar voor brengen, en dat elke deelthema niet overdreven ingewikkeld is. Of anders gezegd, het is mijn diepe overtuiging dat sofisticatie in processen, computersystemen... meestal een gevolg is van het ontbreken van een deelthema in een ander domein, zoals de menselijke kant. Of zoals Goethe zei: in de eenvoud toont zich de Meester. Of zoals een kennis me zei: je maakt het simpel zonder simplistisch te worden.
Zeer interessant. Ik werk al 25 jaar (5 verschillende jobs rond éénzelfde thema: wat betekent 'leren'?). 'Jobspiraliseren' heb ik ervaren als uiterst leerrijk. Heeft iemand andere referenties rond het thema 'Jobrotatie'? Ik zou verder willen gaan met dit thema.
Geplaatst door: Brigitte Colin | 04 september 2007 om 13:59
En dat brengt ons bij de vraag of het onderwijs ons vaardigheden moet bijbrengen of ons moet leren (constant) bij te leren .
Geplaatst door: marnix | 10 september 2007 om 15:44
Jobrotatie dan wel jobspiraliseren, zoals je dan noemt, heeft natuurlijk voor een groot stuk te maken met je persoonlijke keuzes. Wat een geluk dat er mensen zijn die gedurende hun loopbaan rond een bepaald thema kunnen blijven werken en het uitdiepen. Bij de overheid lukt dat volgens mij nog onvoldoende. Als je hogerop wil moet je al eens een andere richting uit. Maar uiteindelijk kies je daar voor. Stephen R Covey noemt het in één van zijn boeken één van de zeven eigenschappen van effectief leiderschap: begin met het einde voor ogen.
Geplaatst door: Jan Lathouwers | 10 september 2007 om 23:50
Hey,
Uiterst interessante visie en heel herkenbaar. Alhoewel ik het nog nooit zo benoemd heb voor mezelf. Ook ik heb blijkbaar de laatste 8 jaar aan jobspiraliseren gedaan en je voelt/merkt inderdaad dat je daardoor steviger en steviger in je schoenen staat.
Het is echter niet zo simpel om dit in de praktijk te doen : jobspiraliseren. De mogelijkheden moeten er zijn, de kansen moeten aanwezig zijn en je moet het dan nog durven pakken.
Bij toeval - via mijne "baas" (Inne) - op uw blog terecht gekomen en ... we gaan nog terugkeren !! Het geeft energie !!
Geplaatst door: Kurt Declercq | 27 september 2007 om 13:05
Je kan over dit thema weer een link maken naar de attitude van een persoon. Een van de vragen i.v.m. jobrotatie of jobspiraliseren is of iemand gefocussed is op gelijkenissen of verschillen. Typisch aan het idee van "jobrotatie" was op high-potentials met een korte klok op korte termijn meerdere kanten van het bedrijf te tonen (zodat ze een overzicht zouden bekomen). De focus ligt dus op de verschillen. Bij jobspiraliseren ligt de focus eerder op de gelijkenissen: wat is het thema dat terugkomt? Iemand die zich richt op verschillen zal eerder gemotiveerd zijn om sneller op zoek te gaan naar iets nieuws en zal ook sneller behoefte hebben aan verandering. Bij jobEQ hebben we uit ons onderzoek rond de iWAM vragenlijst vastgesteld dat je het een beetje vergelijken kan met een soort "alarmklok": op een bepaald moment loopt die klok af en moet je iets anders gaan doen. Voor sommige mensen is dat al na 1 à 2 jaar, voor anderen is dat soms 7 jaar en meer. Het gemiddelde is 3-4 jaar. Wat dat mensen soms niet inzien is dat je in eenzelfde realiteit zowel de gelijkenissen als de verschillen terugvindt.Wat je in dit stukje goed aangeeft is dat Jobspiraliseren ook voor mensen met een hoge behoefte aan verschillen de kunst soms is om na een tijdje eens op de gelijkenissen te focussen: wat is de rode draad doorheen de verschillende projecten of werkervaringen?
Geplaatst door: Patrick Merlevede | 23 oktober 2007 om 04:44