We schreven eerder al dat Kennismanagement voortaan verplicht is voor ISO 9001. Maar ISO 9001 vereist ook risicobeheer, het preventief onderzoeken wat kan mislopen om 'sustainable business continuity' te garanderen. En er zijn wel degelijk ook kennisrisico's.
Het meest voor de hand liggend risico is dat bepaalde bedrijfseigen kennis slechts bij 1 persoon zit. Het volstaat niet om die kennis te documenteren. Enerzijds is alles opschrijven zelden rendabel en heb je zelden alle finesses mee. Maar vooral ontbreek je dan de menselijke capaciteit om bij te leren en de documentatie te onderhouden. Een tweede persoon moet ook voldoende die kennistaak uitvoeren om zelf ervaring en finesses op te doen. Enkel backup zijn in geval van afwezigheid volstaat niet.
Er is ook het risico dat men de aanwezige kennis in het bedrijf niet gebruikt, bv. omdat men niet weet wie wat kent. Dat gebeurt bij snelle jobrotatie, overnames en fusies... Ik ben onlangs geconfronteerd geweest met een nieuwe industriële installatie die heel snel onherstelbare schade vertoonde omdat het verkeerde materiaal was gebruikt. Toen dit gekend geraakte in andere plants van de groep was de reactie "maar enfin weten ze dat niet meer?" Experten vormden er geen netwerk (meer) die elkaar raadpleegden bij kritisch kenniswerk, laat staan dat ze in Community documentatie zoals checklisten gemaakt hadden.
Ook op strategisch niveau is kennis-risicoanalyse belangrijk. Zo analyseer ik met de klant de grote changeplannen op de vraag: kan dit project mislopen door kennisproblemen, zoals:
- heeft de organisatie wel de kennis?
- en zo ja, zijn er voldoende mensen met die kennis?
Andere knipperlichten zijn de concurrenten die betere producten en diensten beginnen et maken omdat ze een hogere know how hebben.
Omgekeerd is de verhoging van de eigen know how een bron van competititeve voordelen.
Voor praktische vorming hierover verwijs ik graag naar een specifieke halve dag bij Amelior of naar mijn vormingen in het algemeen.
Reacties